Müslüman mıydı? bilemiyorum. Koç ailesi hakkında özellikle internet ortamında Yahudi ya da Sabetaist olduğuna dair pek çok iddia dolaşıyor. Koçların ana ortağı Nahumlar. Yani yahudi bir aile. Vefat eden Mustafa Vehbi KOÇ'un eşi ve çocuklarının annesi de İzmirli bir levanten aile olan Giraudların kızı Caroline . Bir ara Rahmi Mustafa KOÇ'un hristiyan olduğu gibi söylentilerde gündeme gelmişti. Gerçeği Allah bilir.
Müslüman geleneklerine göre defnedildi.O halde bize Allah taksiratını affetsin demek düşer.
Şahsen tanımadığımız için iyi bir insan mıydı? sorusuna müspet ya da menfi bir cevap veremiyoruz. Ancak vefatı üzerine özellikle yazılı-görsel ve internet medyasında yoğun bir haber bombardımanı başladı. Kimi ölen kişiyi yerden yere vururken kimi rakamlar muhtelif olmakla birlikte çok sayıda kişiye fabrikalarında iş vererek karnını doyurduğunu vs. anlatarak güzelleme yolunu tercih etti.
Öncelikle belirtelim. Türkiye'de devlete yanaşmadan , ihale almadan zengin olmak mümkün değildir. Koç ailesi de o şekilde zengin olmuştur. Her dönem iktidara yakın olmuşlar ve devletin kaymağını yemişlerdir. O yedikleri kaymaktan bir miktarını fakir fukaraya dağıtmış olabilirler. Ayrıntıya girmeyeceğim sadece Tüpraş Koç grubuna verilirken yapılanlar araştırılırsa ne demek istediğimiz anlaşılacaktır. Tüpraş, depolarındaki ham petrolün değerinin çok daha altındaki bir tutarla Koç grubuna devredilmiştir.
Amacımız Koç grubunun nasıl zengin olduğunu anlatmak değildir.
Mustafa Vehbi KOÇ'un ölümünün ardından Murat BARDAKÇI da Habertürk Gazetesindeki köşesinde 25.01.2016 tarihinde yayınlanan bir yazı ile Koç Ailesinin şeceresini de vererek Koçlara yönelik güzellemelere katıldı.
Yayınlanan şecerede gerek Vehbi KOÇ'un gerekse eşi Sadberk KOÇ'un soykütüğü verilerek her ikisinin de Hacı Bayram-ı Veli Hazretlerinin soyundan geldiğini iddia etti. Kaynak olarak da Fuad BAYRAMOĞLU'nun 1983 te yayınladığı soyağacını gösterdi. Aynı soyağacı başka haber sitelerinde de yeraldı.
Murat BARDAKÇI tarih üzerine popüler programlar hazırlayan ve pek çok kitabı olan bir tarihçi. Bu şecereyi yazısında kullanırken inceledi mi? Bilemiyoruz. İncelemeden kullanmışsa gazeteci kimliğine ayıp etmiştir. İnceleyipte kullanmışsa bu kez de tarihçi kimliğinin sorgulanması gerekir.
Belirtelim ki yazıda kullanılan şecere hatalıdır. Hem de şöyle böyle bir hata değil. Yazıyı okuduktan sonra yazının yayınlandığı Habertürk Gazetesinin internet sitesine yorum yaparak bir kısım hatalardan bahsettim fakat yorumu ve şecerenin hatalı olduğu bilgisini yayınlamadılar. Aynı eleştirileri şecereyi kullanan diğer haber sitelerine de gönderdim ancak onlarda yayınlamadılar.Gerekçelerini bilemiyorum. Ancak yanlışı düzeltmek ve tarihe not düşmek adına gördüğüm bazı hataları burada dile getireceğim.
1- Öncelikle Vikipedia , biyografi.net gibi kaynaklarda Ahmet Vehbi KOÇ'un babası Koçzade Hacı Mustafa Efendi annesi ise Kütükçüzade Hacı Rifat Efendinin kızı Fatma Hanım (ölüm 1963) olarak veriliyor. Oysa haberde kullanılan şecerede anne ismi Necmiye. Fatma Necmiye olabilir mi? Belki. Ancak şecerede Necmiye (Fatma ya da Fatma Necmiye de olabilir) hanımın babasının ismi Ahmet olarak yeralmakta. Hacı Rifat ya da Rifat ismi şecerede yok. Baba ismi de Ahmet Rifat olup hem babanın hem de kızın tek isimlein yazılmış olabilir mi? Pek mümkün görünmüyor çünkü şeceredeki isimlerin yarısından fazlası çift isimle yazılmış. Şecere ile ilgili soru işaretleri Vehbi Koç'un anne ve dede ismi ile başlıyor.
2- Hacı Bayram-ı Veli Hz.lerinden çıkıp Vehbi KOÇ ve Sadberk KOÇ'a gelinceye kadar şecerede yeralan isimlere baktığımızda Vehbi KOÇ'un şecerenin 18.kuşağında yeralırken Sadberk Hanım aynı şecerenin 14.kuşağında yeralmaktadır. Aralarında 4 kuşaklık bir fark vardır. Osmanlı döneminde evlilik yaşlarının düşük olduğunu gözönüne alıp kuşaklar arasındaki yılı 18 alırsak burada en iyi ihtimalle Sadberk Hanımın Vehbi beyden 60 yaş kadar büyük olması gerekir. Oysa Sadberk hanım 1908 doğumlu olup Vehbi Koç'tan 7 yaş küçüktür.
3- Sadberk Hanımın şeceresinin 7 ve 8 kuşağında kırılma olup soy kadınlar üzerinden yürümektedir. Müslümanlarda ve Türklerde soy kadınlar üzerinden yürümez. Kadınlarda şecerelerde yeralmaz Ortadoğu coğrafyasında soyun kadınlar üzerinden yürüdüğü 2 grup vardır. Yahudiler ve Sabetaistler...
4- Şecerede 12.kuşakta görünen Şemseddin BAYRAMOĞLU'nun doğum tarihi 1883'tür.( Ölüm tarihi 1945 olup Soyadı Kanununda bizzat soyadını aldığından bir karşıklığın olması sözkonusu görünmemektedir.) Şecerenin 18.kuşağında görünen Vehbi KOÇ'un doğum tarihi ise 1901. Yani aradaki altı kuşaklık farka rağmen doğum tarihleri arasında sadece 18 yıl vardır. Yani Vehbi KOÇ 6.kuşak dedesinden sadece 18 yaş küçüktür.
5. Şecerede 12. kuşakta yeralan Şemseddin BAYRAMOĞLU'nun (1883 doğumlu) çocuklarından biri 1902 doğumludur. Yani Şemseddin BAYRAMOĞLU'nun 13.kuşakta yeralan oğlu ,18. Kuşakta yeralan torunu Vehbi KOÇ'tan 1 yaş küçüktür. Bu hesaba göre Vehbi KOÇ 5.kuşaktan dedesinden 1 yaş büyüktür. Diğer 4 dedesi ile yaş farkını siz hesaplayın artık.
6- Bazı internet siteleri (Yeni Mesaj Gazetesi "Koç Ailesi Mümtaz Bir Şecereye Sahip" gibi) şecereyi soyağacı şeklinde verdi. Bu soyağacında 16.kuşakta yeralan Ahmet'in 2 kardeşi bulunmasına rağmen bu kardeşlerin ismi bilinmiyor. Oysa Ülkemizde 1860'lara kadar nüfus kayıtları dijital ortama yüklenmiş olup bunlar rahatlıkla Nüfus Müdürlüklerinden alınabilmektedir. 12. Kuşaktaki 1883 doğumlu olduğuna ve bu kadar şecere bulunduğuna göre bu 2 kardeşinde isimleri ve kimliklerinin bilinmesi gerekirdi.
Şimdi bunca hataya rağmen bu şecere niçin yayınlanır. Hadi yayınlandı uyarılar niçin dikkate alınmaz. Murat BARDAKÇI'nın bu hataları görmemesi mümkün değil. O halde...
...
En son Abdullah GÜL'ün şeceresini incelerken bu tür hatalarla karşılaşmıştım. Baba tarafında bir bilgi yoktu. Bilgi yoktu derken en fazla 1910 lara kadar gidebilecek bir soyağacı vardı. Anne tarafında ise bir kaç yerde kırılma yaşanıyor ve soy kadınlar üzerinden devam ettirilerek şecere Hacı Bayram-ı Veli Hz. lerinin de hocalarından olan ve kabri Kayseri'de bulunan Şeyh Tennuri Hz.lerine bağlanıyordu.
...
Bu güne kadar yaptığımız çalışmalar göstermiştir ki; bu tür şecereler üretmek ve soyu ünlü bir paşaya , vezire , şeyhe , hocaya bağlamak tipik bir dönme davranışıdır.
...
Sahi siz neyi saklamaya çalışıyorsunuz ?
Mehmet BUĞRA
